DĄBROWSKI Stefan (1882-1945), działacz polityczny i społeczny, starosta powiatu, poseł na Sejm II Rzeczypospolitej. Urodził się 25 IV 1882 r. w Strzebielinie pod Wejherowem...
DĄBROWSKI Stefan (1882-1945), działacz polityczny i społeczny, starosta powiatu, poseł na Sejm II Rzeczypospolitej. Urodził się 25 IV 1882 r. w Strzebielinie pod Wejherowem (niekiedy błędnie podaje się Donimierz). Był synem Augustyna, właściciela ziemskiego z Donimierza pod Szemudem (powiat wejherowski), i Teresy z domu Żelewskiej. W 1905 ukończył wejherowskie gimnazjum, gdzie był członkiem tajnego koła filomackiego. Podjął studia prawnicze w Monachium i Królewcu, zdał egzamin referendariuszowski. Dwukrotnie służył w wojsku niemieckim: w 1906/7 i w 1912. Po zakończeniu nauki przeniósł się do Donimierza, gdzie prowadził majątek rodzinny. Należał do założycieli Kółka Rolniczego w Szemudzie oraz pełnił funkcję wice-patrona kółek rolniczych na powiat wejherowski. Zmobilizowany ponownie w 1914, trafił na front wschodni, gdzie dostał się do niewoli rosyjskiej, z której powrócił w maju 1918. Włączył się aktywnie w działalność polskiego ruchu narodowego, zmierzającego do przyłączenia Pomorza do odrodzonej Polski. Należał do współtwórców polskiej Rady Powiatów w Sopocie, a od 10 II 1920 pełnił funkcję pierwszego starosty wejherowskiego. W tym charakterze w imieniu polskich władz przejmował instytucje powiatowe z rąk niemieckich i tworzył polską administrację. Jego działalność spotkała się ze znaczną krytyką władz ministerialnych oraz Pomorskiej Komisji Sejmowej za rzekomo zbyt proniemiecką politykę. Na skutek tej opinii został odwołany i przeniesiony do pracy w Urzędzie Województwa Pomorskiego w Toruniu, gdzie często zmieniał stanowiska, był m.in. pełnomocnikiem województwa do zarządu opuszczonych gospodarstw w powiecie działdowskim, kierownikiem ref. wojskowego i Wyższego Urzędu Ubezpieczeń. W sierpniu 1922 wystąpił na własną prośbę ze służby państwowej i zaangażował się w działalność polityczną oraz samorządową. Przez kilka kadencji był członkiem Sejmiku i Wydziału Powiatu, deputowanym powiatu (zastępcą starosty), członkiem Sejmiku i Wydział Wojewódzki Starostwa Krajowego w Toruniu. Sprawował też funkcje w samorządzie gminnym. W działalności politycznej związał się najpierw z PSL „Piast". Z jego listy uzyskał mandat poselski z okręgu obejmującego północne powiaty województwa pomorskiego Po zamachu majowym przewodniczył w powiecie wejherowskim opozycyjnemu Związkowi Pomorskiemu, mocno podkreślającemu specyfikę Pomorza. Następnie wstąpił do prosanacyjnego Narodowo-Chłopskiego Stronnictwa Rolniczego, co umożliwiło mu zdobycie po raz drugi mandatu poselskiego (z listy BBWR). W latach trzydziestych aktywność polityczna i społeczna Dąbrowskiego wyraźnie spadła. W czasie okupacji został usunięty z majątku, który przejął niemiecki powiernik. Mieszkał wraz z rodziną kolejno w sąsiednich miejscowościach. Po wojnie powrócił do Donimierza, lecz majątku nie odzyskał. Zmarł 16 XI 1945 w Donimierzu i został pochowany na cmentarzy parafialnym w Szemudzie. W 1919 w Sopocie zawarł związek małżeński z Heleną May (ur. 1889), córką kupca i działacza społecznego w Wejherowie, z którą miał czworo dzieci: Halinę, Jana, Wojciecha i Zofię. Brat Dąbrowskiego, Roman, kupiec wejherowski, został jesienią 1939 zamordowany przez hitlerowców w lasach piaśnickich.
Bibliografia:
"Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego" Pod redakcją: Zbigniewa Nowaka